تاریخچه شرکت فورد
نوع: صنعت خودروسازی
بنا نهاده: ۱۹۰۳
بنیانگذاران: هنری فورد
دفتر مرکزی: ایالات متحده آمریکا دیربورن، میشیگان، ایالات متحده آمریکا
مدیر عامل: مارک فیلدس
رئیس هیئت مدیره: ویلیام کلی فورد، جونیور
محصولات: خودرو، قطعات خودرو
خدمات: فاینانس خودرو، لیزینگ خودرو
درآمد: ▲ ۱۴۶٫۹۱ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳)
سود خالص: ▲ ۷٫۱۵ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳)
مجموع دارایی: ▲ ۲۰۲٫۰۲ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳)
مالک: خانواده فورد (۲٪ درصد)
کارکنان: ۱۸۱٫۰۰۰ نفر (۲۰۱۳)
شرکت‌های وابسته: مرکوری، لینکلن موتور، استون مارتین، مزدا، گتراگ، ژیانگلینگ موتورز
فورد، (به انگلیسی: Ford) شرکت خودروسازی آمریکایی و چندملیتی مستقر در دیربورن، میشیگان از حومه شهر دیترویت می‌باشد.
این کمپانی در تاریخ ۱۶ ژوئن ۱۹۰۳ میلادی توسط هنری فورد تأسیس شد و امروزه علاوه بر خودروهای سواری و باری فورد، خودروهای لوکسی با مارک لینکلن هم تولید می‌کند. این شرکت از سال ۱۹۳۸ خودروهای لوکس ارزان قیمت‌تری با برند مرکوری تولید می‌کرد، اما از سال ۲۰۱۱ تولید خودرو با این مارک را متوقف نمود.
فورد سهام اندکی از شرکت ژاپنی مزدا و کمپانی بریتانیایی استون مارتین را نیز در اختیار دارد. شرکت فورد در سال ۱۹۸۹ شرکت خودروسازی جگوار کارز و در سال ۲۰۰۰ شرکت لندرور را خریداری نمود، اما در ماه مارس سال ۲۰۰۸ هر دو را به شرکت هندی تاتا موتورز فروخت. فورد بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۰ مالک شرکت سوئدی ولوو نیز بود.
شرکت خودروسازی فورد، هم‌اکنون دومین تولیدکننده خودرو در ایالات متحده آمریکا بوده و از پایان سال مالی ۲۰۱۱ به‌عنوان پنجمین خودروساز بزرگ جهان محسوب می‌شود. این شرکت در سال ۲۰۱۰ در فهرست فرچون ۵۰۰ در جایگاه هشتمین شرکت بزرگ در ایالات متحده شناخته شد. در حال حاضر شمار کارکنان شرکت فورد بیش از ۲۱۳ هزار نفر اعلام شده، که در ۹۰ کارخانه این شرکت در سراسر جهان، فعالیت می‌کنند. خانواده فورد هم‌اکنون با در اختیار داشتن ۲٪ درصد از سهام شرکت فورد، مالک اصلی آن محسوب می‌شود.
تاریخچه
اولین خودروی جهان در شرکت فورد تولید شد. گرچه این شرکت در سال ۱۹۰۳ تأسیس شد، اما هفت سال پیش از آن، هنری فورد، بنیانگذار شرکت، به عنوان یک مهندس جوان و خلاق، اولین وسیله نقلیه چهار چرخ را ابداع کرده و ساخته بود. این وسیله که «چهارچرخ» (QUADRICYCLE) نامیده می‌شد، مانند یک قایق، با فرمانی رانده می‌شد و بدون اینکه امکان برگشت به عقب داشته باشد، با دو سرعت متفاوت حرکت می‌کرد.
فورد جوان پنج سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۸۹۱ به عنوان یک مهندس در شرکت ادیسون در دیترویت کار می‌کرد. دو سال بعد که به جایگاه سرمهندسی ارتقا یافت، آنقدر پول کافی به دست آورده بود، تا به تکمیل تجارب شخصی خود در زمینه موتورهای احتراق داخلی بپردازد.
سال ۱۹۰۳ زمانی که هنری فورد با سرمایه ۲۸٫۰۰۰ دلار به همراه ۱۱ سرمایه‌گذار توافق‌نامه همکاری با ایالت میشیگان را گرفت، شرکت فورد تأسیس شد. کمتر از یک ماه بعد، اولین خودروی شرکت در دیترویت به یک دکتر فروخته شد.
مدل‌های تولیدی خودرو شرکت در ابتدا نام حروف الفبا انگلیسی را داشت و تا ۱۹ حرف تولید شد. پس از تولید خودروی فورد مدل ای، در سال ۱۹۰۸ معروفترین و ماندگارترین مدل خودروی شرکت، یعنی مدل فورد مدل تی به بازار آمد.
این خودرو سیاه رنگ، ساده و از نظر قیمت، مناسب بود. یک سال بعد که بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه از این مدل تولید شد، قیمت خودرو از ۸۲۵ به ۳۶۰ دلار کاهش یافت. بهبود چشم‌گیر در کارایی تولید، به‌ویژه نصب و به‌کارگیری اولین نوار نقاله خط مونتاژ، در سال ۱۹۱۳ در شرکت دلیل اصلی این امر بود.
در سال ۱۹۱۴، تعداد کارکنان شرکت ۱۳٫۰۰۰ نفر بود، که ۳۰۰ هزار خودرو تولید می‌شد. در آن زمان بقیه ۲۹۹ خودروساز، با ۶۶٫۳۵۰ پرسنل، تنها ۲۸۰٫۰۰۰ خودرو تولید می‌کردند.
در سال ۱۹۱۸ نیمی از خودروهای ایالات متحده آمریکا، فورد مدل تی بود. سال ۱۹۲۲ شرکت بیش از یک میلیون خودرو از فورد مدل تی تولید کرد، که ۵۶ درصد تولید خودرو جهان بود. این مقدار در سال‌های بعد، به سالانه دو میلیون خودرو رسید. در سال ۱۹۲۰، فورد در هر دقیقه، یک خودرو تولید می‌کرد. در فاصله ۲۰ سال از تولید مدل تی، بیش از ۱۵ میلیون دستگاه از آن به فروش رفت.
در سال ۱۹۱۹ فورد و پسرش ادسل، که قصد توسعه شرکت را داشتند و با مقاومت سهام‌داران روبرو شده بودند، تمام سهام شرکت را خریدند. درهمین سال، هنری فورد، رهبری شرکت را به دست پسرش سپرد. یک سال بعد، شرکت برای حمل مواد و قطعات به کارخانه و آمادگی برای تولید انبوه، از راه‌آهن استفاده کرد. شرکت در سال ۱۹۲۵، شرکت موتور لینکلن را خرید و در دهه ۱۹۳۰ نیز بخش مرکوری برای خودروهای با قیمت متوسط، تأسیس شد.
ادسل فورد، برخلاف پدرش که به مکانیک علاقه و تاکید داشت، دوستدار طراحی بود. او اول بار در سال ۱۹۳۳ واحد طراحی را در شرکت فورد، دایر کرد، که حاصل کار آن، طراحی‌های نوین خودرو بود. در سال ۱۹۴۳، ادسل که از ۱۹۱۷ نایب رییس و از ۱۹۱۹ رییس هیئت مدیره شرکت فورد بود، درگذشت. هنری فورد مجدداً به صحنه اجرایی شرکت برگشت و رهبری را به دست گرفت. پس از انتظام کارها، رهبری شرکت به پسر ادسل و نوه هنری یعنی؛ هنری فورد دوم رسید. او تا سال ۱۹۷۹ قدرتمندانه در سمت مدیرعاملی شرکت، فعال بود و هشت سال بعد، درحالی‌که به‌عنوان رییس هیئت مدیره کمپانی فورد، عمل می‌کرد، درگذشت.
در این مدت اولین شرکت لیزینگ خودرو توسط فورد تأسیس شد. در سال ۱۹۸۸ فروش شرکت به ۳٬۵ میلیارد دلار رسید، که تا آن زمان بالاترین سطح در شرکت‌های خودروسازی محسوب می‌شد.
پس از مرگ هنری فورد دوم، پسر برادرش بیل فورد رهبری شرکت را در دست گرفت و باتوجه به تغییرات فضای صنعت خودروسازی، شرکت را در مسیر جدید هدایت کرد. در سال ۱۹۹۸ فورد اولین شرکت خودروسازی بود که استاندارد زیست محیطی ایزو ۱۴۰۰۱ را دریافت کرد. در سال ۲۰۰۱ حداقل ۹۰٪ درصد از تأمین کنندگان فورد، طرح اجرای این استاندارد را در برنامه داشتند و اکنون تمامی تأمین‌کنندگان به دریافت این گواهینامه نائل آمده‌اند.
ابداع خط تولید برای تولید انبوه، کاری که هنری فورد انجام داد، استفاده از نوار نقاله برای خط تولید و دستیابی به تولید انبوه خودرو از این طریق بود. درحقیقت به‌کارگیری همین خط تولید انبوه توسط فورد بود، که کاربرد عملی مدیریت علمی تیلور را، که به محور تخصص‌گرایی و تقسیم کار استوار شده بود، به نقطه اوج رساند.
گفته می‌شود که هنری فورد ایده خط تولید را، از مشاهداتی در کشتارگاه شیکاگو یاد گرفته بود. نکته دیگری که در کار فورد وجود داشت و محور تفکر او محسوب می‌شد، به‌وجود آوردن استاندارد واحد در تولید قطعات خودرو از طریق تأمین کنندگان مختلف بود.
این همان چیزی است، که امروزه نیز خودروسازان به آن تکیه و تأکید می‌کنند. فورد در بدو تأسیس تنها چهار تامین کننده داشت. با ورود خودروی مدل تی و تولید انبوه آن، تعداد تأمین کنندگان به سرعت افزایش یافت و در دهه ۱۹۵۰ به ۶۰۰۰ رسید.
در آن زمان اصطلاح ۶۰۰۰ شریک برای نامیدن این تأمین‌کنندگان از سوی شرکت فورد به کار برده می‌شد. گرچه روش تولید انبوه فورد با افزایش بهره‌وری منجر به دستیابی شرکت به سودهای کلان شد، اما مهارت‌ها و شایستگی‌های فردی، از میان رفت و به جای آن تولید بر پایه تقسیم‌بندی‌های دقیق و جزیی کار با حد و مرز کاملاً مشخص مطرح گردید.
او معتقد بود که افراد باید همان کاری را انجام دهند که برای آن استخدام شده‌اند. کارگران باید بدون تفکر مشغول به یک کار ویژه تکراری شوند. بدین جهت از فورد به عنوان کسی یاد می‌شود، که محیط کار را انسانیت‌زدایی (به انگلیسی: DE-HUMANIZE) کرد. البته آنچه هنری فورد با ماشین‌آلات انجام می‌داد، نوه‌اش هنری فورد دوم با نیروی کار عمل می‌کرد و بدین ترتیب، به مرور زمان از خشکی و بی‌رحمی آن روش کاسته می‌شد.
برندها
شرکت فورد، در تاریخچه فعالیتش در صنعت خودروسازی، تاکنون محصولاتش را در قالب ۹ برند عرضه نموده است، که عبارتند از: فورد، لینکلن، مرکوری، جگوار، استون مارتین، مزدا، ولوو، لندرور، رنجرور و ادسل.
خط تولید خودروهای برند ادسل، در سال ۱۹۶۰ تنها ۲ سال پس از آغاز فعالیتش، متوقف شد. در ۱۹۸۹ تولید برند مرکور نیز متوقف گشت. کارخانه تولید خودروهای برند مرکوری نیز در سال ۲۰۱۱ بعلت اقتصادی نبودن، تعطیل شد.
در سال ۲۰۰۸ برندهای جگوار، لندرور و رنجرور بطور یک‌جا به ارزش ۲٫۳ میلیارد دلار به شرکت هندی تاتا موتورز واگذار گردید.
شرکت فورد در سال ۲۰۱۰ میلادی ولوو کارز را با قیمت ۱٫۸ میلیارد دلار به شرکت چینی جیلی فروخت.
لیست متنوع خودروهایی که شرکت فورد در بیش از صد سال تولید کرده، حجم یک کتاب را اشغال می‌کند. اولین مدل شرکت فورد، خودروی فورد مدل ای و اولین مدلی که به تولید انبوه رسید فورد مدل تی بود، که ابتدا تنها با رنگ مشکی تولید می‌شد و سپس در رنگ‌های دیگر نیز عرضه گردید. مدل تی فورد رکورد بیشترین تولید یک مدل خودرو در جهان را دارد و از مدل فولکس‌واگن بیتل نیز پیشی گرفته است.
چشم‌انداز
چشم‌انداز شرکت فورد در وب‌گاه رسمی شرکت خودروسازی فورد، چنین عنوان شده‌است: خلق محصولات عالی که به مشتری، سهام‌داران و جامعه فایده برساند.
تحقیق و توسعه
شرکت فورد از دهه ۱۹۶۰ برای توسعه خودروهایی که نسبت به موتورهای سنتی، آلودگی کمتری ایجاد می‌کنند، سرمایه‌گذاری و تحقیق کرده است. اکنون فورد یکی از پیشگامان تولیدکننده خودروهایی است که با انتشار کمترین آلودگی، استانداردهای مختلف زیست محیطی را پاسخ می‌دهند.
خودروهای هیبریدی شرکت با موتور برقی چهار سیلندر در همین حوزه عرضه شده است. شرکت فورد، در زمینه عرضه خودروهایی که از هیدروژن به عنوان نیروی محرکه استفاده می‌کنند و آب تنها خروجی آنهاست نیز کار کرده است. در این موارد از پیل‌های سوختی استفاده می‌شود.
نخستین خودرو شرکت با سوخت هیدروژنی در سال ۲۰۰۲ عرضه گردید. شرکت در زمینه فناوری بیودیزل و دیزل‌های تمیز نیز در حال تحقیق است.
به‌کارگیری اتانول به عنوان یک سوخت تمیز نیز در دستور کار قرار دارد. اتانول سوخت تجدیدشونده‌ای است، که از ذرت یا سایر دانه‌های روغنی گرفته می‌شود و به میزان ۸۵ درصد با گازوئیل مخلوط می‌شود. از ۱۹۹۶ تاکنون، بیش از ۶/۱ میلیون دستگاه خودرو که با سوخت اتانول کار می‌کند توسط شرکت فورد فروخته شده است.
کارکنان
تعداد کارکنان شرکت در سال ۲۰۰۶، معادل ۲۸۳٫۰۰۰ نفر بوده است، که در ۱۰۸ کارخانه فورد، در سراسر جهان به کار مشغول هستند. از این تعداد ۱۲۸ هزار نفر در آمریکای شمالی کار می‌کنند و به ترتیب در آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا، ۱۳، ۶۶ و ۱۸ هزار نفر فعال هستند.
فروش
شرکت فورد با فروش ۱۷۷ میلیارد دلاری در سال ۲۰۰۶، از لحاظ درآمد به عنوان چهارمین خودروساز جهانی بعد از جنرال موتورز، دایملر آ گ و تویوتا قرار گرفت. بدین ترتیب رتبه نهم برترین شرکت‌های جهان، به فورد اختصاص یافت. میزان تولید خودرو در این سال در شرکت۵۹۷٫۶۰۰٫۰۰۰ دستگاه بوده است که نیمی از آن در آمریکای شمالی تولید شده است.
در سال ۲۰۱۲ میزان درآمد فورد به ۱۳۴ میلیارد دلار کاهش یافت، که در این سال، سود خالصی معادل ۵٫۶۶ میلیارد دلار را عاید این کمپانی نمود. شرکت فورد از سال ۲۰۱۰ به بعد، در فهرست بزرگترین خودروسازهای جهان یک پله سقوط کرد و پس از جنرال موتورز، تویوتا، گروه فولکس‌واگن و دایملر آ گ در جایگاه پنجم قرار گرفت.
بنیانگذار
هنری فورد (۱۹۴۷ – ۱۸۶۳) در سال ۱۹۰۳ شرکت فورد را تأسیس کرد. هنگامی که در سال ۱۸۹۹ او شغل خود را در شرکت ادیسون ترک کرد و تمام سرمایه‌اش را در کسب تجربه تولید خودرو گذاشت، همگان او را نادان خواندند. البته او یک انسان خود ساخته بود. از روزی که در مزرعه رشد کرد و برای گذران زندگی به تعمیر ساعت پرداخت، همواره مستقل بود.
هنری فورد شیوه استفاده از خط تولید و رسیدن به تولید انبوه را به دنیا ارائه داد. او به طراحی و ساخت قطعات هم‌سان و هم‌شکل در خودرو همت گماشت و اولین استانداردها را در این زمینه تدوین و عرضه کرد. او پیش از آنکه در ساخت و ساز صنعتی نابغه باشد، در بازاریابی نابغه بود.
فورد به خوبی دریافته بود، که بازار خاصی برای خودرو بین طبقه متوسط جامعه وجود دارد. فورد انسان سخت‌کوش و متفکری بود. او بر این باور بود که همه چیز در کسب و کار موفق با تفکر شروع می‌شود و با تفکر توسعه و تحول می‌یابد. بهبود ناشی از تفکر، باعث افزایش موفقیت است. او تاکید داشت که وقتی این راه را شروع کردم، یک ایده داشتم و دائماً راجع به آن فکر می‌کردم. اگر فکر کنید و کار را با تفکر همراه سازید موفقیت شما حتمی است. هنری فورد عامل بزرگ موفقیت را در یافتن نیازهای اجتماع و فهم طبیعت آدمی می‌دانست.
مدیریت ارشد
مدیرعامل
از سپتامبر ۲۰۰۶، آلن مولالی به سمت مدیرعامل شرکت فورد برگزیده شده است. او نایب رییس شرکت بوئینگ و مدیرعامل هواپیماهای تجاری بوئینگ بود، که از ۱۹۶۹ در آن شرکت فعالیت می‌کرد. شاید به کارگرفتن او در این سمت به دلیل تجارب ارزشمندش در ارتقای شرکت بوئینگ و استفاده از آن برای حل بحران‌های پیش روی شرکت فورد، در فضای کاملاً رقابتی است.
بدین جهت است که شرکت فورد، در هیئت مدیره خود از یورما اولیلا مدیرعامل قبلی شرکت نوکیا و رییس هیئت مدیره رویال داچ شل نیز استفاده کرده است.
رییس هیئت مدیره
ویلیام کلی فورد، جونیور. مدیرعامل قبلی شرکت نیز در سمت رییس هیئت مدیره فورد عمل می‌کند. او از خانواده فورد و افراد تاثیرگذار در شرکت محسوب می‌شود. ویلیام فورد می‌گوید: شرکت ما بر ارزش‌ها بنا نهاده شده است. ارزش‌ها به ما کمک کرده است تا بدین جایگاه برسیم و به ما کمک خواهد کرد تا آینده پایداری به دست آوریم. ما اصول کسب و کار ۱۰۰ سال بعد خود را تنظیم کرده‌ایم. این اصول، استانداردهایی را پی می‌ریزد که به نظر من برای بقای هر شرکتی در قرن بیست و یکم الزامی است. آنها مشخص می‌کنند که ما چگونه ارزش دراز مدت برای سهام‌داران خود می‌آفرینیم.
بازسازی ساختار
پس از افت شدید فروش خودرو و متحمل شدن زیان سنگین ۱٫۶ میلیارد دلاری در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶، مدیران فورد شرکت تصمیم به تغییر ساختار تولید و منابع انسانی شرکت گرفتند. در این راستا شرکت فورد اعلام کرد که ۱۴ کارخانه را تعطیل و ۳۰٬۰۰۰ کارمند خود را اخراج خواهد نمود.
در این راستا، ولوو و جگوار را فروخته، و تولید خودرو با مارک مرکوری را متوقف کرد.
منبع: از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
